Do szczególnych zadań i kompetencji Urzędu Stanu Cywilnego należy realizacja zadań wynikających m. in. z przepisów:
- kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
- prawa o aktach stanu cywilnego,
- ustawy o zmianie imienia i nazwiska,
- umów i konwencji międzynarodowych.
Do ramowego zakresu zadań realizowanych przez Urząd Stanu Cywilnego należy w szczególności:
- sporządzanie aktów urodzeń i kompletowanie dokumentacji zbiorowej,
- sporządzanie aktów zgonów i kompletowanie dokumentacji zbiorowej,
- sporządzanie aktów małżeństw:
- przyjmowanie zapewnień o nieistnieniu przeszkód do zawarcia małżeństwa,
- wydawanie zaświadczeń o zdolności prawnej do zawarcia małżeństwa konkordatowego,
- przyjmowanie zaświadczeń po zawarciu związku małżeńskiego,
- sporządzanie aktów małżeństw konkordatowych,
- wydawanie odpisów (zupełnych i skróconych),
- wydawanie decyzji, postanowień i zaświadczeń w sprawach z zakresu rejestracji stanu cywilnego w tym:
- transkrypcji aktu stanu cywilnego,
- sprostowania oczywistego błędu pisarskiego w aktach stanu cywilnego,
- uzupełnienia aktu stanu cywilnego,
- odtworzenia aktu stanu cywilnego,
- ustalenia treści aktu stanu cywilnego,
- skrócenia terminu oczekiwania na zawarcie związku małżeńskiego,
- zaświadczeń o braku, zaginięciu lub zniszczeniu ksiąg stanu cywilnego,
- o odmowie sporządzania aktu stanu cywilnego,
- wydawanie decyzji w sprawach określonych w ustawie o zmianie imienia i nazwiska,
- wydawanie odpisów z akt stanu cywilnego,
- dokonywanie wtórnej rejestracji stanu cywilnego oparciu o orzeczenia, wyroki sądowe, wydawanie decyzji administracyjnych w sprawach:
- rozwodowych,
- separacji,
- unieważnienia małżeństwa,
- przysposobienia (pełnego i niepełnego),
- sprostowania aktu,
- ustalenia ojcostwa,
- sądowego uznania ojcostwa,
- dokonywanie przypisków pod aktami stanu cywilnego w oparciu o polskie i zagraniczne akty stanu cywilnego,
- wydawanie zaświadczeń o zdolności prawnej do zawarcia związku małżeńskiego poza granicami kraju oraz kompletowanie dokumentacji zbiorowej,
- organizowanie jubileuszów długoletniego pożycia małżeńskiego,
- przyjmowanie oświadczeń woli w zakresie określonym w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym oraz prawie o aktach stanu cywilnego, a w szczególności:
- wstąpieniu w związek małżeński,
- braku przeszkód do zawarcia małżeństwa,
- wyborze nazwiska jakie będą nosić małżonkowie i dzieci po zawarciu małżeństwa,
- powrocie małżonka rozwiedzionego do poprzedniego nazwiska,
- nadaniu dziecku nazwiska męża matki,
- uznaniu ojcostwa,
- współpraca z sądami rodzinnymi i opiekuńczymi oraz prokuraturą w zakresie zdarzeń uzasadniających wszczęcie postępowania z urzędu,
- sprawdzanie zgodności danych wpisanych do wniosku o wydanie dowodu osobistego z aktami stanu cywilnego,
- prowadzenie archiwum akt stanu cywilnego - archiwizowanie i przechowywanie ksiąg stanu cywilnego oraz akt zbiorowych.
- współpraca i współdziałanie z innymi USC, biurami ewidencji ludności, urzędami skarbowymi, ośrodkami adopcyjnymi, konsulatami, ambasadami, policją, prokuratura, sądami, kościołami oraz innymi instytucjami i organami administracji w zakresie spraw określonymi przepisami prawa,
- realizacja zadań wynikających z ustawy o ochronie danych osobowych oraz informacji niejawnych ze szczególnym uwzględnieniem na wykazanie interesu prawnego osób ubiegających się o wydanie aktu, który ich nie dotyczy,
- realizacja zadań wynikających z ustawy o opłacie skarbowej,
- współpraca z Głównym Urzędem Statystycznym,